Lotje's collages

Lotje sleepte een grote grijze vuilniszak met zich mee; de lift uit, over de gaanderij, en dan naar het rubberen deurmatje voor haar appartement.
    Meer dan een half uur was zij weggeweest, omdat deze keer haar wekelijkse zoektocht onderbroken was door de aanmerkingen van een of andere tandeloze toverheks, die haar verzamelen, bukken en oprapen had proberen te verhinderen.
    Maar Lot liet zich nergens van weerhouden. Je niets aantrekken van die chagrijnige oude wijven uit die kakbuurt, die vonden dat zij hier niet hoorde, omdat ze soms vuilnis mee naar huis nam. Nu ja, dat was niet haar probleem; natuurlijk was er helemaal geen sprake van een probleem.
    Zij betrad haar kamer-atelier, waar een eigenaardige geur hing, ze wist niet waarvan, misschien van de Velpon die ze had gebruikt. Ateliers van schilders stonken naar olieverf, so what. – In de kamer was het schemerig, ze trok de overgordijnen open, en stelde vast dat het nog steeds zwaar bewolkt weer was.
    Ze gooide haar sjaal op de tafel en stortte de grijze zak uit op de vloer. Een hele golf van blikjes, patatbakjes, ijslepeltjes, sigarettenpeuken, stukjes hout en onderdeeltjes waarvan ze geen flauw idee had wat dat waren, lag nu voor haar voeten. – Een bevredigend resultaat; hiermee zou ze zeker drie weken voort kunnen. Soms was je uren aan het rondstruinen, en soms liep het eenvoudig fantastisch.
    Tegen de wand van de kamer stonden twee lijsten van één bij anderhalve meter, waarover gaas was gespannen. Wie goed keek zag dat daar straatafval in strakke vertikale banen op was geplakt: treklipjes, kroonkurken, een platgetrapt petflesje, wikkels van Marsrepen en drugspuiten, in strakke, bruine en grijze patronen gerangschikt.
    Lotje was een van de artisten die vonden enige verplichting te hebben ten aanzien van hun woonplaats. En ze waren met velen. Straatkunst kortom. Vond er een een fotoalbum met kiekjes aan de stoeprand, dan ging hij of zij die in vieren scheuren en er een collage van maken; altijd hetzelfde. – Maar Lot niet. Zij had de pretentie het heel anders te doen, – maar daar moest zij zich nog in verdiepen.
    De deurbel ging. Met de nabeelden van haar experimenten nog voor ogen liep zij naar de voordeur en trok de twee inbraakvrije sloten open.
    – Darius stond voor de deur. – En wie zich afvroeg waarom Lotje zulke benoemde kunstenaarskleren droeg, gelijk de uitrusting van een bouwvakker, en met die zwarte soldatenkistjes aan, die had deze Darius nog niet goed bekeken. Woeste baard, grote tatoeages, een camouflagejack en broek vol verfvlekken, zomer en winter blote voeten in sandalen maat vierenvijftig. – Darius, van wie zij alweer twee jaar gescheiden was, maar die van tijd tot tijd even kwam aanwaaien, alsof dat tot de onderhoudsplicht van ex-echtgenoten behoorde. Zij herinnerde zich nog goed de manier waarop hij de ijskast dicht trapte nadat hij er weer een blikje bier uit had genomen. Met hem was ze twee jaar getrouwd geweest! Hoe was het toch mogelijk, dacht ze.
        Darius was niet gecharmeerd van de nieuwe artistieke richting van Lotje. Met misprijzen keek hij naar de rommel die op de vloer lag. – "Een wonder dat je nog geen hondedrollen gaat inlijsten!" had hij geroepen. Hoeveel keer had hij al gezegd: gebruik olieverf! Net als vroeger! En kwasten! – Lot! Het is een doodlopende weg die je inslaat! Met rotzooi uit de goot kun je alleen maar rotzooi creëren! Mijn stellige overtuiging: je bent zo langzamerhand het spoor compleet bijster geraakt!"
    "Maar artisticiteit en waarde zit hem toch niet in de keuze van de materialen," wierp Lotje zwak tegen, "het gaat er toch alleen om hoe je ermee omgaat?"
    "Als je zo denkt, is je creatieve vermogen al aan het wegschrompelen zonder dat je het weet!" zei hij. – Hij schudde het hoofd, "je hele leven laten bepalen rond een paar zakken vullis!"
    "Nou ik voel mij er best bij hoor," zei Lotje. "Ik ben op het onderwerp nog lang niet uitgekeken. Het gaat immers over het verval, over het weggooien van goede materialen, over de verspillingen en verloedering, en het verpesten van het leefklimaat. Ik wil er een verhaal mee vertellen: het verhaal van de stad. Tekst erbij, schetsjes..." – Ik moet dit onderwerp zo spoedig mogelijk verlaten, dacht zij. "Wil je koffie?" – "Nee," zei hij verveeld. – Hij had een weerspannige bui, dacht ze, of misschien ging hij straks weer een felle redevoering afsteken. – "Of doe toch maar wel," zei hij. – "Jij weet ook niet wat je wilt." riep ze. – "Zwart?"
    "Als je mijn laatste werken ziet," zei Darius, "dan zeg je echt dank u meester! Dan is de rest niet belangrijk meer. Het is een kwestie van bewustwording."
    Tegen de egotripperij van Darius had ze nooit goed gekund; vooral als hij bij zijn uitspraken zijn ogen open sperde, alsof hij zojuist de eeuwigdurende waarheid had gevonden. En hij daarna alle aandacht weer op zichzelf ging concentreren.
    Darius blies over zijn koffie. "Wat ik kwam vragen is of je even een tientje voor me hebt. Morgen zal ik pinnen en krijg je het terug; maar ik heb mijn pasje thuis laten liggen. Ik heb heel weinig tijd. Over een half uur al wordt de tentoonstelling geopend. Daar moet ik bij zijn." Hij wendde zich af en zette zijn bekertje op de tafel.
    "Houd toch eens op met dat tientje lenen!" zei ze. "Betaal eerst je schuld maar eens terug, je staat nog in het krijt voor dertig euro. Ik krijg zo langzamerhand genoeg van jou en dat morgen krijg je het terug. Smoesjes! Jij kan gewoon niet met geld omgaan, dat is het hele eiereneten!"
    "Ach barst!" zei hij. Hij keerde zich om en liep zonder nog iets te zeggen terug naar de voordeur, en trok de roestvrijstalen sloten open naar de galerij.– "En wens ik je veel inspiratie bij je opzienbaarlijke dank-u-meesterwerken-project" riep Lotje hem achterna.
    Er stond op de galerij een flinke wind die woelde in zijn haar. Hij zag nog steeds de collages van Lotje voor zich. Vulliskunst, dacht hij. Achter hem ging de deur vanzelf dicht. Op naar de lift, welke hopelijk nu eens niet door kinderen op een andere verdieping halverwege in de steek was gelaten. De deur schoof open en hij stapte gelijk in – hij dacht meteen: waarom neem ik eigenlijk de lift? Dat doe ik nooit .
    Ik had nog moeten bellen met de galerie. Maar helemaal vergeten! Er komen vanmiddag belangrijke mensen uit de kunstwereld naartoe. Er kan heel wat van afhangen! Het geeft geen nette indruk als ik vanmiddag niets van mij laat horen.
    Godverdomme, mompelde hij, nadat hij zijn telefoon uit zijn zak had opgediept. Niet bijgeladen. – Komt omdat ik eigenlijk een hekel heb aan dat ding. Wil je hem een keer gebruiken, dan doet hij het niet.
    Hij drukte op het blauwe knopje van de lift naar de begane grond. De kooi zette zich onmiddellijk in beweging, maar die was van korte duur; hij hield na vijf seconden alweer op. Darius drukte op de rode noodknop. Maar er gebeurde niets, hetgeen hem eigenlijk niet verbaasde. Ook stuk? Het was hier een rotzootje!
    Door het lange, smalle raam in de liftdeur kon hij nog net de vloer van de vorige verdieping zien hangen. Maar van enige beweging was geen sprake meer.
    Opgesloten. Hij bleef nog een minuut van alles proberen, en begon tenslotte met zijn vlakke hand op de deur te slaan. Dat zou zij toch moeten horen, dacht hij, of minstens de halve flat. Of negeerde Lot hem expres, om te pesten? – De deur was van massief roestvrij staal; zijn klappen klonken niet luider dan het slaan met een rubberen hamer.
    Hij brulde Lotje's naam, in de hoop dat zij, of iemand anders, hem zou bevrijden. Maar de liften bevonden zich in aparte ruimtes en er zaten overal deuren tussen. Noodkreten hadden heel wat hindernissen te overbruggen voor zij de oren van de bewoners bereikten.
    Het bleef overal stil. Vlak boven zijn hoofd brandde een kleine, geelachtige tl-buis die een beetje flikkerde aan de uiteinden. Dode muggen zaten er op vastgeplakt.
    En nergens in de omtrek klonk enig gerucht. Alsof de oude flat uit voorzorg ontruimd was in verband met een naderende ramp.