Escapade


Werd dit weer zo'n dag vol dwingende, ingebouwde onzekerheden?
    Nicolaas, op zijn vaste tijd opgestaan, had zich aangekleed, zijn gordijntje opengetrokken en keek, als iedere morgen, naar buiten.
    Nu dacht hij dat hij nog niet wakker was! Als op een kerstkaart lag het dikke witte sneeuwdek op de stoep en de rijbaan, met in het midden een slierend bandenspoor van een auto. – Er ligt sneeuw, mompelde hij, hoe is dat mogelijk? We zijn in juni; over veertien dagen begint de zomer.
    Zeer in verwarring geraakt ontsloot hij zijn achterdeur. Hij bewoonde maar een klein huis; in de achterwand zat enkel één raam en ernaast de deur naar de straat.
    Vanuit zijn deur evenwel was het uitzicht zoals hoorde bij de tijd van het jaar: een vriendelijk zomers kerkstraatje, de berken flink in het blad, ochtendzon en vogeltjes die om het hardst floten.
    Hij liep in raadsels en onzeker van overwegingen, terug naar binnen. Daar verzekerde hij zich ervan dat de sneeuw daar nog steeds was. Hij ging op het bed zitten, met zijn hoofd in zijn handen, terwijl hij zich afvroeg wat dit raadsel te betekenen had. Telkens ging hij naar het raam waar het winter was en dan weer naar de deur waar het zomer was. Het was of zijn bewustzijn overlangs was gespleten door twee werkelijkheden. Hij wist niet wat hij daarvan moest denken.
    "Ik moet Sierk vragen of hij komt kijken," dacht hij na enige tijd, "misschien weet die de oplossing." – Sierk was een vriend uit zijn schooltijd; geen ideale vriend misschien, deze energieke maar nogal egocentrische jongeman, die zichzelf overal nadrukkelijk in het middelpunt plaatste, – maar andere vrienden had Nicolaas niet.
    Hij belde hem op. Hij hield zijn mededeling, geheel volgens zijn bedoeling, een beetje geheimzinnig. "Ik moet je iets zeer onbegrijpelijks laten zien van dit huis, " zei hij enkel. "Je zult er van opkijken!"
    De vriend belde al na een kwartier aan de deur, want zij woonden niet ver van elkaar. Sierk had rossig haar en een vuurrood gezicht. Hij deed direct zijn jasje uit en blies zijn wangen op. "Pfff, wat is het warm idioot weer", zei hij. – "Maar je had iets bijzonders? Vertel op, want ik heb juist een zakelijk contact onder handen. Big money, waarvoor serieuze onderhandelingen nodig zijn! – Die ik nu jammer genoeg heb moeten onderbreken," zei hij met nadruk en gemaakte spijt in zijn stem.
    Nicolaas wees op het raam. Daar was inmiddels nog veel meer sneeuw bij gekomen. "Je moet hier eens naar buiten kijken!" zei hij. "Sinds vanmorgen is dat. Ik snap er niets van! Hoe kan dit?"
    Sierk keek slechts kort, en leek hierna wat te aarzelen. Hij keerde zich van het raam en zag Nicolaas onderzoekend aan. "Wat is er dan voor bijzonders?" zei hij. "Ik zie niks afwijkends."
    Nicolaas durfde uit schaamte ineens niets meer te zeggen over het uitzicht. Nu Sierk niets vreemds zag, was hij ernstig in verlegenheid geraakt, en bedremmeld zei hij: "Daarstraks was het nog heel eigenaardig... Maar dat lijkt nu even verdwenen." – "Wat was er dan?" vroeg Sierk. "Het spijt me, maar als je niet duidelijk maakt wat er is, dan houdt het op..." Hij keek wat humeurig en hij liep met grote stappen bij het raam vandaan, als om te accentueren dat hij weer nodig aan het werk moest.
    Toen hij weg was, stond Nicolaas in de kamer, besluiteloos en nadenkend. Hij had spijt de situatie niet beter aan Sierk te hebben uitgelegd. Dat hij niet gewoon had gezegd wat er te zien was als hij uit het raam keek. Als Sierk hem zou geloven, kon hij misschien helpen, hoe dan ook. Ja, hij moest hem gewoon alles vertellen. Hij toetste met bevende handen diens nummer weer in en riep toen hij de vriend hoorde opnemen: "Nu!.. Nu moet je onmiddellijk komen, dat bijzondere is er weer!
    "Alweer komen? Ja, op het ogenblik heb ik geen tijd hoor," riep Sierk met een stem vol irritatie. "Dan moet je wachten tot vanmiddag. Of morgen." En hij verbrak de verbinding.
    Nicolaas begon bedachtzaam zijn kamer heen en neer lopen. Het gordijn had hij inmiddels dichtgetrokken. Hij moest ernstig gaan nadenken over de situatie nu. Die was toch wel heel vervelend. Wie weet wat er nog meer voor rare dingen stonden te gebeuren. Als je nergens meer van op aan kon...
    De volgende uren vond hij weinig rust. Soms ging hij even naar buiten, maar dat beviel hem niet; hij wist ook eigenlijk niet wat hij buiten te zoeken had. Om zijn zinnen te verzetten sloeg hij het boek open over astronomie, waarin hij de laatste dagen aan het lezen was. Maar zijn aandacht vloeide telkens weg als lucht uit een lekkende ballon.
    – Sierk belde reeds na een half uur aan, en was ditmaal niet alleen. "Ik heb mijn buur meegenomen," riep hij terwijl zij binnenkwamen. De buurman gaf een hand, maar keek tegelijk Nicolaas zo onderzoekend aan, dat die vermoedde dat zij tevoren flink over hem hadden zitten roddelen.
    Blijkbaar zag ook de buurman geen vreemde dingen nadat Nicolaas het gordijn open deed, want hij keek heel kort en keerde zich toen met vragend opgetrokken wenkbrauwen tot Sierk. – "Wat bedoel je toch steeds met iets bijzonders?" vroeg deze prompt, "ik zie niets anders dan wat ik hier altijd zie. Een ouwe straat, ouwe huizen, bomen en een kerk verderop. Wat is daar voor speciaals aan?" De buurman liep bij het raam vandaan en zei achter zijn hand tot Sierk: "Ik denk dat we beter de geneeskundige dienst kunnen waarschuwen." – Expres zo luid dat Nicolaas het wel móest horen.
    Deze stond aan de kant bij het bed, en zei geen woord meer.
    Nadat de mannen waren vertrokken, bleef hij een tijdlang voor zich uit staren, zonder te bewegen. Mogelijk halen ze nu een ambulance om me af te voeren, dacht hij mismoedig. – Maar ik ben toch niet gek! Ik ben de enige die de waarheid ziet, en gek ben ik dus niet!
    – Toen ineens, of hem een idee inviel, sprong hij op en liep weer naar het raam. De sneeuw lag er nog, maar de dooi leek intussen ingevallen. Van de boomtakken vielen grote druppels, die lelijke plekken in het mooie witte dek hadden gemaakt. "Nu wil ik eindelijk wel eens weten wat er aan de hand is," zei hij luidop. Hij greep de koperen handvatten van het raam en probeerde het open te schuiven.
    Dat was in geen jaren open geweest en klemde onnoemelijk. Met uiterste inspanning en met het kermende geluid van de vuile sponningen, lukte het eindelijk. Koude lucht woei tegen hem op.
    Hij draaide zich nog eenmaal om en keek zijn kamer rond alsof hij afscheid moest nemen van al zijn bezittingen, de stoelen, de kasten, het bed en de tafel met het Duitse boek over het heelal erop.
    Nu klom hij in het opgeschoven raam en stond wankelend op de vensterbank. Het heeft misschien te maken met die wormgaten, mompelde hij indachtig de ongewone dingen die hij in het boek had gelezen.
    Hierna sprong hij pardoes de winterse koude in. –
    En op hetzelfde moment dat zijn krampachtig stram gehouden voeten de sneeuw raakten, was Nicolaas als bij toverslag in het niets verdwenen.